Op zondag 9 juni 2024 trekken we naar de stembus voor de Europese, federale en regionale verkiezingen (stemplicht). En op 13 oktober worden de lokale en provinciale verkiezingen gehouden (geen stemplicht). Wanneer je kind een (diep)verstandelijke beperking heeft, is dit niet altijd een evidentie.

Stemmen vanaf 16 jaar!?

In een arrest van 21 maart 2024 oordeelt het Grondwettelijk Hof dat ook 16- en 17-jarigen stemplichtig zijn voor de Europese verkiezingen. Voor deze leeftijdsgroep is een bewindvoering, met een eventuele onbekwaamheid voor het uitoefenen van politieke rechten, echter nog niet van toepassing. Bewindvoering kan pas vanaf 18 jaar. Alle minderjarigen zullen automatisch op de kiezerslijsten geplaatst worden en opgeroepen worden voor de verkiezingen van het Europees Parlement op 9 juni 2024. Wij vinden in de kieswetgeving geen enkele uitzondering voor specifieke doelgroepen. Dus ook jongeren met een ernstig verstandelijke handicap zullen opgeroepen worden om te gaan stemmen.

Wij gaan er zeker niet vanuit dat jongeren met een verstandelijke handicap hun politieke rechten niet zouden kunnen uitoefenen. Ook zij zullen, zoals hun leeftijdsgenoten, voorbereid worden op deze verkiezingen. Maar voor sommigen zal stemmen, omwille van de aard en de ernst van hun handicap, niet mogelijk zijn. De regel is dat wie niet kan gaan stemmen, om specifieke redenen (bijv. ziekte, met een doktersattest), iemand een volmacht kan geven.

Meer info: Stemmen met een volmacht | Verkiezingen België 2024 - FOD Binnenlandse Zaken - Directie van de verkiezingen (fgov.be)

Iemand een volmacht geven, is ook voor mensen met een ernstige verstandelijke handicap echter geen optie. De wetgeving zegt dan dat je ‘onthoudingsredenen’ kan doorsturen naar de vrederechter van je kanton. De vrederechter zal dan oordelen of jouw redenen al dan niet verantwoord zijn. Wij hopen dat een attest van een arts, of eventueel een MFC waar je kind verblijft, … voor de vrederechter voldoende zal zijn. Het zeer recente nieuws dat minderjarigen die, ondanks de stemplicht voor de Europese verkiezingen, toch niet gaan stemmen niet zullen gesanctioneerd worden is alvast een goede zaak.

Meer info: https://verkiezingen.fgov.be/kiezers/ik-kan-niet-gaan-stemmen

Lees hier ook de feedback van Prof. Dr. Tim Wuyts op onze vraag over stemmen voor minderjarigen.

Dit artikel verscheen eerder in de nieuwsbrief “Familiale Bewindvoering” van Gezin en Handicap vzw. Interesse in meer nieuws omtrent bewindvoering? Schrijf je hier in voor hun nieuwsbrief.